Xéc măng là chi tiết quan trọng không thể thiếu giúp các loại máy móc vận hành ổn định. Tuy nhiên nhiều người lại không biết xéc măng là gì, công dụng của nó ra sao. Kiến thức xe hơi sẽ giúp các bạn giải đáp một số thắc mắc cơ bản về bộ phận này qua bài viết sau nhé!

Xéc măng là gì? Vị trí của xéc măng?

Xéc măng là từ phiên âm tiếng việt của chữ gốc trong tiếng Anh là Segment, còn có tên gọi khác là bạc piston. Đây là chi tiết rất quan trọng của động cơ các loại máy móc như xe máy, ô tô…

Xéc măng là những vòng tròn hở được làm bằng kim loại, thường là chất liệu gang xám hoặc gang hợp kim, hay hạt thép mịn. Xéc măng được lắp ở trong các rãnh ở ngay phía trên piston.

Các loại xéc măng

Trên thị trường hiện nay có khá nhiều loại xéc măng và chúng được chia làm hai loại chính gồm:

• Xéc măng khí (hay xéc măng hơi)
• Xéc-măng dầu

Đối với xéc măng khí, lại được chia làm 2 loại bao gồm:

• Xéc măng lửa: Là vòng nằm trên cùng (tính từ trên đỉnh đầu piston rồi đếm xuống), tiếp xúc trực tiếp với luồng khí cháy (hỗn hợp xăng). Loại xéc măng này thường có cả mặt trên và mặt dưới, mặt ngoài được mạ một lớp crom để tăng độ bền bỉ nên thường có màu trắng xung quanh.
• Xéc măng ép: Hay còn được gọi là xéc măng làm kín. Chính là cái vòng thứ hai nằm ở giữa, ngay kế tiếp với vòng xéc măng lửa ở bên trên. Có hình dáng giống với xéc măng lửa, cũng được mạ crom hoặc không mạ, có màu xám đậm.

Còn xéc măng dầu là vòng nằm cuối cùng, bên dưới 2 vòng xéc măng khí. Được tạo thành từ 2 vòng thép mỏng bên ngoài và có kẹp 1 vòng đàn hồi hướng tâm ở ngay chính giữa. Vòng đàn hồi hướng tâm là vòng có thiết kế phay các khe rãnh, tạo thành các khe nhỏ bên trên bề mặt và tiếp xúc với thành xylanh. Xéc măng dầu cũng được phân nhỏ làm 2 loại chính gồm:

• Xéc măng có lò-xo
• Xéc măng loại 3 vòng

Công dụng của xéc măng

Xéc măng có 4 nhiệm vụ cơ bản sau:

•  Duy trì nén khí giữa hai bộ phận piston và thành xi lanh.
•  Tạo lớp màng dầu bôi trơn tối thiểu cần thiết để ngăn ngừa trầy xước trong khi máy đang vận hành.
•  Làm nhiệm vụ truyền nhiệt lượng từ piston đến xi lanh.
•  Ngăn chặn, không để xảy ra hiện tượng piston gõ vào thành xi lanh.

Tuy nhiên, với mỗi loại xéc măng sẽ có những chức năng riêng biệt.

Công dụng của xéc măng khí:

• Thường được dùng để bao kín buồng đốt, đảm nhiệm chức năng ngăn cách giữa hai phần không gian bên trong xylanh (buồng đốt) với phía bên dưới của buồng đốt.
• Tạo độ kín kẽ cho khí nén (được tạo ra từ piston và đầu quy lát) bên trong buồng đốt nhằm duy trì áp suất nén ở bên trong buồng, ngăn không cho không khí cháy từ trên buồng đốt bị lọt xuống đáy dầu của phần máy phía bên dưới.
• Kiềm giữ cố định piston ở bên trong xylanh.
• Truyền nhiệt từ piston qua thành xylanh, xéc măng sẽ truyền phần lớn nhiệt lượng từ đầu piston sang thành xylanh sau đó rỉ ra nước làm mát hoặc gió để làm mát động cơ.

Công dụng của xéc mang dầu

Khi piston di chuyển lên trên thì nhớt từ dưới cacte sẽ lên theo dên, tay dên quay, bắn dầu xung quanh lên thành xylanh nhằm giúp bôi trơn xylanh, piston và xéc-măng và làm giảm ma sát piston. Lúc này thành xylanh đã được phủ đầy nhớt. Lúc này trên thành xylanh (phần xylanh nằmdưới buồng đốt) sẽ đọng lại 1 lớp váng nhớt. Xéc măng dầu có chức năng chính là gạt lớp nhớt bôi trơn còn đọng lại trên thành xylanh này đi sau đó thải trở lại vào buồng máy bên dưới.